PM MATRUTAV YOJANA महाराष्ट्रातील महिलांसाठी मिळणाऱ्या 6000 रुपयांच्या योजनेबद्दल सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांना कोणती पात्रता लागेल हे समजून घेणे गरजेचे आहे. अर्ज प्रक्रिया कशी असेल, म्हणजे तो ऑनलाईन करायचा की ऑफलाईन याची माहितीही आपण पाहणार आहोत. या योजनेसाठी आवश्यक असलेली कागदपत्रे कोणती लागतील हेही समजावून घेऊ. यामध्ये अर्ज करताना कोणती काळजी घ्यावी याचे मार्गदर्शनही मिळेल. अर्ज स्वीकृत झाल्यानंतर या पैशांची रक्कम थेट महिलांच्या बँक खात्यात जमा होईल. संपूर्ण प्रक्रिया सोपी आणि पारदर्शक कशी असेल याची माहितीही आपण यामध्ये समजून घेणार आहोत.
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना
राज्यातील महिलांसाठी एक दिलासादायक बातमी आहे. केंद्र आणि राज्य सरकार महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी सातत्याने विविध योजना राबवत आहेत. ‘माझी लाडकी बहिणी’, ‘लेक लाडकी’, ‘कन्या भाग्यश्री’, ‘लखपती दीदी’ आणि ‘विमा सखी’ अशा योजना यामध्ये समाविष्ट आहेत. या योजनांचा उद्देश महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवणे आणि त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा घडवणे हा आहे. आता ‘प्रधानमंत्री मातृत्व योजना’ नावाची आणखी एक नवी योजना राबवली जात आहे. या योजनेअंतर्गत महिलांना सुमारे 6000 रुपयांची आर्थिक मदत मिळणार आहे. या योजनेसाठी अर्ज कसा करावा याची माहिती आपण पाहणार आहोत.
योजनेचा मुख्य उद्देश
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना ही केंद्र सरकारने सुरू केलेली एक उपयुक्त योजना आहे, जी विशेषतः गरोदर महिला आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी आखण्यात आली आहे. 1 जानेवारी 2017 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते या योजनेची सुरुवात झाली. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना गरोदरपणात आर्थिक आधार देऊन त्यांच्या आरोग्याची आणि पोषणाची काळजी घेणे हा आहे. लाभार्थी महिलांना एकूण 5000 रुपयांची आर्थिक मदत काही टप्प्यांमध्ये दिली जाते. या रकमेचा उपयोग महिला आणि त्यांच्या बाळाच्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचा ठरतो. ही योजना महिला व बालविकास मंत्रालय आणि समाज कल्याण विभागाच्या माध्यमातून संपूर्ण देशभर राबवली जाते.
आर्थिक मदत
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना ही गर्भवती महिलांसाठी केंद्र सरकारने सुरू केलेली एक महत्वाची योजना आहे. या योजनेअंतर्गत गर्भवती महिलेला एकूण 5000 रुपयांची आर्थिक मदत दिली जाते. पहिल्या टप्प्यात, गर्भधारणेची नोंद अंगणवाडी केंद्र किंवा आरोग्य संस्थेमध्ये केल्यानंतर महिलेला 1000 रुपये दिले जातात. सहा महिन्यांच्या गर्भधारणेनंतर दुसरा हप्ता म्हणून 2000 रुपये मिळतात. यानंतर मुलाचा जन्म झाल्यावर आणि त्याची लसीकरण प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर तिसरा हप्ता म्हणून पुन्हा 2000 रुपये दिले जातात. ही मदत महिलेला गरोदरपणात योग्य आहार, आरोग्य आणि विश्रांती मिळावी यासाठी दिली जाते. त्यामुळे या योजनेचा उद्देश महिलांचे आणि नवजात बालकांचे आरोग्य सुधारण्याचा आहे.
अर्ज प्रक्रिया
योजनेत अर्ज करण्यासाठी, तुम्हाला अर्ज फॉर्म प्राप्त करावा लागेल. हा फॉर्म तुम्ही महिला आणि बाल विकास विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन डाउनलोड करू शकता. त्याचबरोबर, तुम्ही नजिकच्या अंगणवाडी केंद्रात किंवा आरोग्य सेवा केंद्रात देखील जाऊन फॉर्म मिळवू शकता. अर्ज भरण्याच्या प्रक्रियेसाठी आवश्यक असलेली सर्व माहिती आणि दस्तऐवज संबंधित केंद्रावर उपलब्ध असतात. तुम्ही फॉर्म भरल्यावर, योग्य कागदपत्रांसह ते संबंधित कार्यालयात सादर करावे लागेल. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी योग्य अर्जाची प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. अर्ज सादर केल्यानंतर, संबंधित विभाग तुमच्या अर्जाची पडताळणी करेल.
पात्रता निकष
अर्जदारासाठी भारताचा कायमचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे. या योजनेचा लाभ एकदाच मिळू शकतो. गर्भपात किंवा मृत जन्माच्या परिस्थितीत, लाभार्थ्याला त्याच्या उर्वरित हप्त्यांसाठी पात्रता मिळेल. मात्र, राज्य किंवा केंद्र सरकारमध्ये नियमितपणे काम करणारे व्यक्ती या योजनेसाठी पात्र ठरणार नाहीत. प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजनेअंतर्गत गर्भवती आणि स्तनदा महिलांना अर्ज करण्याचा अधिकार आहे. यामध्ये गरोदर आणि स्तनदा अंगणवाडी सेविका महिलाही पात्र आहेत. लाभार्थ्याचे आधार कार्ड त्याच्या बँक खात्याशी जोडलेले असावे आणि त्याच्यासोबत त्याच्या पतीचा आधार कार्ड क्रमांक देखील देणे आवश्यक आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
लाभार्थी महिलेने तिच्या आणि तिच्या पतीच्या स्वाक्षरीसह एक हमीपत्र किंवा संमती पत्र देणे आवश्यक आहे. मोबाईल नंबर आधार कार्डशी लिंक केलेला असावा. बँक खात्याचा तपशील आणि MCP कार्ड (माता-बाल संरक्षण कार्ड) देखील सादर करणे लागेल. लाभार्थी आणि तिच्या पतीच्या ओळखीचा पुरावा, जसे की आधार कार्ड किंवा इतर ओळखपत्र आवश्यक असतो. दुसऱ्या हप्त्याचा दावा करताना, गर्भधारणेच्या सहाव्या महिन्यानंतर किमान एक प्रसूतीपूर्व तपासणी दर्शविणारा MCP कार्डाची छायाप्रत सादर केली पाहिजे. या सर्व कागदपत्रांची योग्य आणि सुसंगतता सुनिश्चित करणे महत्त्वाचे आहे.
हप्त्याचा दावा
तिसऱ्या हप्त्याचा दावा करण्यासाठी, लाभार्थ्याने मुलाच्या जन्माची नोंदणी प्रमाणपत्र आणि त्याच्याद्वारे लसीकरणाच्या पहिल्या फेरीची पूर्णता दर्शवणारे MCP कार्ड सादर करणे आवश्यक आहे. प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना 2023 (PMMVY) च्या अंतर्गत लाभ घेण्यासाठी अर्ज करणाऱ्याला सर्व शर्तींचे पालन करणे आवश्यक आहे. योजनेसाठी पात्र असलेल्या लाभार्थ्यांना तिसऱ्या हप्त्याचा दावा करण्याची संधी मिळते. अर्ज प्रक्रियेतील प्रत्येक टप्पा नीट समजून घेतल्यास, तुम्ही योजनेचा पूर्ण लाभ मिळवू शकता. मुलाच्या आरोग्याच्या बाबतीत योग्य काळजी घेणे महत्त्वाचे आहे, म्हणून लसीकरणाची फेरी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. या योजनेंतर्गत मिळणारे फायदे कुटुंबाच्या आर्थिक स्थितीला मदत करतात.
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया
अर्ज करण्याची प्रक्रिया खाली दिली आहे: प्रथम, या योजनेचा अर्ज प्राप्त करा. तुम्हाला हा फॉर्म अंगणवाडी केंद्र किंवा आरोग्य सुविधेतून मिळवता येईल. त्याचप्रमाणे, महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाच्या अधिकृत वेबसाइट wcd.nic.in वर जाऊन फॉर्म डाउनलोड करण्याचा पर्याय देखील आहे. फॉर्ममध्ये आवश्यक माहिती भरल्यानंतर, संबंधित कागदपत्रे जोडून ते अंगणवाडी केंद्र किंवा आरोग्य सुविधेत जमा करा. तुम्हाला त्याठिकाणी एक पोचपावती मिळेल, जी भविष्यातील संदर्भासाठी तुमच्याकडे ठेवली पाहिजे. अर्जाच्या सर्व प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतरच, पुढील पायरीसाठी तयारी करा.
डायरेक्ट बेनिफिट ट्रांसफर
प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजनेंतर्गत दिलेली आर्थिक मदत लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात थेट डीबीटी (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रांसफर) द्वारे हस्तांतरित केली जाते. या रकमेची माहिती तपासण्यासाठी तुम्ही पंतप्रधान मातृत्व वंदना योजनााच्या अधिकृत वेबसाइट pmmvy-cas.nic.in ला भेट देऊ शकता. वेबसाइटवर लॉगिन फॉर्म दिसेल, ज्यामध्ये तुम्हाला तुमचा ईमेल आयडी आणि पासवर्ड टाकून लॉगिन करावा लागेल. एकदा लॉगिन केल्यावर, तुम्हाला लाभार्थ्यांची स्थिती पाहण्यासाठी एक पर्याय मिळेल. त्यासाठी तुम्हाला लाभार्थ्याचा आधार क्रमांक टाकावा लागेल आणि सर्च क्लिक करावा लागेल. त्यानंतर पेमेंट स्टेटस दिसेल, ज्यात तुम्हाला मिळालेल्या हप्त्याची पूर्ण माहिती मिळेल.