ATM new rules नागरिकांसाठी एक महत्त्वाची माहिती समोर आली आहे जी थेट एटीएममधून पैसे काढण्याशी संबंधित आहे. आता बँकेने यामध्ये काही महत्त्वाचे बदल केले आहेत. या बदलांमुळे ग्राहकांच्या व्यवहारांवर थेट परिणाम होणार आहे. नेमकी कोणती बँक आहे जिने हे नवीन नियम लागू केले आहेत, याबद्दल जाणून घेणे गरजेचे आहे. कारण या नियमांच्या बदलामुळे पैसे काढताना पूर्वीसारखी मुभा मिळणार नाही. त्यामुळे नागरिकांनी नवीन नियम काय आहेत आणि त्याचा त्यांच्या आर्थिक व्यवहारांवर काय परिणाम होईल, हे समजून घेणे आवश्यक आहे. याबाबतची सविस्तर माहिती लवकरच आपण जाणून घेणार आहोत.
नविन एटीएम नियम
राज्यातील नागरिकांसाठी एटीएम वापरण्यासंदर्भात एक महत्त्वाची आणि मोठी बातमी समोर आली आहे. बँक खातेदारांसाठी काही नविन नियम लागू करण्यात आले आहेत. अनेक लोक आपल्या बचत खात्याशी जोडलेलं एटीएम कार्ड वापरून सहज पैसे काढतात. मात्र आता काही बँकांनी एटीएममधून पैसे काढण्याच्या नियमांमध्ये बदल केला आहे. या नव्या नियमांमुळे व्यवहार करताना काही गोष्टी लक्षात घेणं आवश्यक ठरणार आहे. ग्राहकांनी या बदलांची माहिती करून घेणं गरजेचं आहे, अन्यथा व्यवहार करताना अडचणी येऊ शकतात. त्यामुळे हे नियम नेमके काय आहेत, ते जाणून घेणं महत्त्वाचं ठरणार आहे.
एसबीआय नियम बदल
भारतातील सार्वजनिक क्षेत्रातील आघाडीची बँक स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) ने एटीएममधून रोख रक्कम काढणे आणि खात्याची शिल्लक तपासण्यासंबंधीच्या नियमांमध्ये बदल केला आहे. हा निर्णय डिजिटल बँकिंगला चालना देण्यासाठी घेतल्याचे सांगण्यात आले आहे. या नव्या नियमानुसार ग्राहकांना दरमहा १५ वेळा एटीएमचा विनाशुल्क वापर करता येणार आहे. यामध्ये रोख रक्कम काढणे आणि शिल्लक तपासणे या दोन्ही प्रकारच्या व्यवहारांचा समावेश आहे. मोफत व्यवहारांची ही मर्यादा पार केल्यानंतर ग्राहकांना अतिरिक्त व्यवहारांसाठी ठराविक शुल्क आकारले जाणार आहे. बँकेचा उद्देश ग्राहकांनी अधिकाधिक डिजिटल सेवा वापराव्यात आणि नकद व्यवहारांवर अवलंबित्व कमी व्हावे हा आहे.
मोफत व्यवहार मर्यादा
नव्या नियमांनुसार, ग्राहकांना एसबीआयच्या एटीएममधून दरमहा ५ वेळा आणि इतर बँकांच्या एटीएममधून १० वेळा मोफत पैसे काढण्याची सुविधा मिळणार आहे. याचा अर्थ, प्रत्येक महिना १५ वेळा कोणत्याही अतिरिक्त शुल्काशिवाय पैसे काढता येऊ शकतात. याशिवाय, जर तुमच्या खात्यात सरासरी १ लाख रुपये किंवा त्यापेक्षा जास्त रक्कम शिल्लक असेल, तर तुम्हाला अमर्यादित मोफत एटीएम व्यवहारांची सुविधा मिळवता येईल. या सुविधेमुळे बँक ग्राहकांना सुविधा आणि आर्थिक बचत होईल. यासाठी ग्राहकांना कोणत्याही अतिरिक्त शुल्काची चिंता करण्याची आवश्यकता नाही. या बदलामुळे बँक व्यवहार अधिक सोपे आणि फायदेशीर होणार आहेत. एकूणच, हा निर्णय ग्राहकांसाठी फायदेशीर ठरणारा आहे.
व्यवहारांवरील शुल्क
एसबीआयच्या एटीएममधून आपल्याला एक महिन्यात पाच वेळा मोफत पैसे काढता येतात. परंतु, जर त्याहून जास्त वेळा, म्हणजे ५ पेक्षा जास्त वेळा पैसे काढले, तर प्रत्येक अतिरिक्त व्यवहारासाठी १५ रुपये आणि त्यावर जीएसटी लागू होईल. तसेच, इतर बँकांच्या एटीएममधून पैसे काढताना, जर १० पेक्षा जास्त वेळा पैसे काढले, तर प्रत्येक व्यवहारासाठी २१ रुपये आणि जीएसटी मोजावे लागतील. यामुळे, आपल्या एटीएम वापरावर काही मर्यादा आणि शुल्क लागू होतात. त्यामुळे, अधिक खर्च टाळण्यासाठी, ग्राहकांनी एटीएम वापराचे नियोजन करणे आवश्यक आहे. ह्यामुळे, एटीएम शुल्काचे नियमन आणि बँकिंग अनुभव अधिक सहज होईल.
शिल्लक तपासणी शुल्क
जर तुम्ही स्टेट बँक ऑफ इंडियाच्या (एसबीआय) एटीएमचा वापर करून खात्यातील उर्वरित शिल्लक पाहत असाल किंवा मिनी स्टेटमेंट घेत असाल, तर त्यासाठी कोणतेही शुल्क आकारले जात नाही. म्हणजेच, एसबीआय ग्राहकांसाठी ही सेवा मोफत दिली जाते. मात्र, जर तुम्ही इतर कोणत्याही बँकेच्या एटीएमवर जाऊन हाच व्यवहार केला, तर त्यासाठी शुल्क लागू होते. इतर बँकांच्या एटीएमवर शिल्लक तपासणे किंवा मिनी स्टेटमेंट काढणे हे चार्जेबल मानले जाते. या सेवेचा वापर केल्यास ग्राहकांना १० रुपये शुल्क आणि त्यावर अतिरिक्त जीएसटी भरावा लागतो. त्यामुळे इतर बँकांचे एटीएम वापरताना थोडे जपून व्यवहार करणे आवश्यक ठरते.
अयशस्वी व्यवहार दंड
जर तुमच्या खात्यात पुरेसे पैसे नसेल आणि तुम्ही एटीएमवरून व्यवहार करण्याचा प्रयत्न केला, पण तो अयशस्वी ठरला, तर स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) कडून २० रुपये आणि त्यावर अतिरिक्त जीएसटी इतका दंड आकारला जातो. हा नियम काही नव्याने लागू केलेला नाही, तर तो आधीपासूनच अमलात आहे आणि त्यामध्ये कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. त्यामुळे खात्यातील शिल्लक रक्कम तपासूनच व्यवहार करणे नेहमीच फायदेशीर ठरते. अयशस्वी व्यवहारांवरही दंड आकारला जात असल्यामुळे ग्राहकांनी अधिक जागरूक राहणे गरजेचे आहे. प्रत्येक व्यवहार करण्यापूर्वी खात्यातील रक्कम पुरेशी आहे की नाही, याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
रिझर्व्ह बँक नवीन नियम
एटीएम व्यवहारांसंदर्भात रिझर्व्ह बँकेने नवीन नियम लागू केले असून हे नियम १ मेपासून संपूर्ण देशभर लागू होतील. या नव्या नियमानुसार, तुम्ही कोणत्याही बँकेचे ग्राहक असलात तरीसुद्धा, एकदा मोफत व्यवहार मर्यादा पार झाल्यानंतर प्रत्येक पुढील व्यवहारासाठी २३ रुपये आणि त्यावर जीएसटी इतके शुल्क आकारले जाणार आहे. म्हणजेच, फ्री लिमिट संपल्यानंतर एटीएममधून रोख काढणे किंवा इतर व्यवहार करणे महाग ठरणार आहे. त्यामुळे ग्राहकांनी आपले मासिक व्यवहार नीट नियोजित करून ठेवावेत. जेणेकरून फुकटची फी भरावी लागू नये. नव्या नियमांमुळे शिस्तबद्ध आर्थिक नियोजनाचे महत्त्व आणखी वाढणार आहे.
डिजिटल व्यवहार प्रोत्साहन
एसबीआयने डिजिटल व्यवहाराला चालना देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. बँकेने घेतलेल्या या निर्णयामुळे ग्राहकांना पारंपरिक पद्धतीऐवजी आधुनिक डिजिटल माध्यमांकडे वळण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल. यूपीआय, इंटरनेट बँकिंग किंवा मोबाईल अॅपचा वापर करून व्यवहार करणाऱ्या ग्राहकांकडून कोणतेही अतिरिक्त शुल्क घेतले जाणार नाही. यामुळे व्यवहार अधिक सोपे, जलद आणि सुरक्षित होतील. डिजिटल प्रणालीमुळे बँकेत प्रत्यक्ष जाऊन रांगेत उभं राहण्याची गरजही उरणार नाही. त्यामुळे ग्राहकांचा वेळ आणि श्रम दोन्ही वाचतील.
डिजिटल व्यवहार
या आधुनिक सुविधांमुळे केवळ वेळेचीच नव्हे, तर आर्थिकदृष्ट्याही बचत होणार आहे. पारंपरिक बँकिंग व्यवहारांमध्ये अनेकदा शुल्क आकारले जाते, परंतु डिजिटल व्यवहार हे तुलनेने अधिक स्वस्त आणि सहज असतात. त्यामुळे अधिकाधिक लोकांनी या सुविधांचा लाभ घ्यावा, अशी एसबीआयची अपेक्षा आहे. या निर्णयामुळे ग्रामीण आणि शहरी भागातही डिजिटल व्यवहारांचा प्रसार वाढू शकतो. सुरक्षित व्यवहारांची खात्री असल्याने लोकांचा या प्रणालीवरचा विश्वास वाढत आहे. डिजिटल बँकिंगमुळे व्यवहारांची पारदर्शकता वाढते आणि व्यवहारांचे रेकॉर्ड सुलभरीत्या उपलब्ध राहतात.